Kapha, Pitta czy Vata?

Polecam zacząć od początku kategorii.

Dosze to trzy typy w Ajurwedzie, które w dosłownym tłumaczeniu z Sanskrytu oznaczają „coś, co sprawia problem”.

Jeśli jeszcze nie znasz doszy, która przeważa w Twoim ciele, tutaj znajdziesz szczegółowy test, dzięki któremu poznasz Prakriti – czyli swoją oryginalną, biologiczną doszę, a także Vikriti – która zależy od Twojego obecnego stylu życia (- to do jej zharmonizowania dążymy). Zazwyczaj dominuje jedna, czasami dwie dosze. Warto powtórzyć test kilka razy w odstępach czasu, bo, jak dowiecie się poniżej, istnieje wiele czynników, które mają na nie wpływ.

Dosza Vata, jako połączenie żywiołu Wiatru i Eteru (=piąty żywioł związany z kosmosem i przestrzenią), charakteryzuje się zimnem, suchością, lekkością i mobilnością. Vata jest podwyższana przez smaki cierpki, gorzki i ostry, zaś harmonizowana przez smaki słony, słodki i kwaśny (tak, jesteśmy szczęśliwcami! 😁). Typowa osoba z konstytucją Vata będzie szczupłej postury, z suchą skórą, aktywnymi niedużymi oczami. Są to osoby kreatywne, uduchowione i szybkie. Trawienne dolegliwości związane z Vata to wszelkie blokady przepływu Powietrza w jelitach, jak zaparcia czy wzdęcia.

Dosza Kapha, połączenie Wody i Ziemi, to ugruntowanie, ukojenie, spokój i ciężkość. Konstytucję Kapha wzmacniają smaki słodki, słony i kwaśny, i harmonizują smaki ostry, cierpki i gorzki. Osoby Kapha mają często skłonność do tycia, dobrze nawilżoną skórę i duże, głębokie oczy. Cenią sobie bezpieczeństwo i stabilność, są raczej powolne i skłonne do melancholii. Jeśli chodzi o trawienie, Kapha to problemy z zatrzymywaniem Wody w organiźmie, a co za tym idzie nerkami.

Dosza Pitta, żywioł Ognia w połączeniu z Wodą, to właściwości gorąca, siły i transformacji. Pittę podnoszą smaki ostry, kwaśny i słony, a harmonizują słodki, gorzki i cierpki. Osoby o konstytucji Pitta to często osoby z naturalnie atletycznym lub muskularnym ciałem, niekiedy z cerą problematyczną. Są aktywne, zdeterminowane i niejako „intensywne”. Problemy trawienne z rodzaju Pitta są związane z nadmiernym Ogniem trawiennym (kwasem żołądkowym), jak np. zgaga czy biegunka, a także problemy z wątrobą (która jest siedliskiem „gorących” emocji jak złość).

Dosze pomagają określić zalecenia odnośnie odżywiania – doboru smaków i właściwości, ale także stylu życia i rodzaju aktywności.

Pory dnia także posiadają swoje przeważające dosze. Czas Pitta – czyli 10:00-14:00 i 22:00-2:00 – to aktywny czas, w którym najlepiej trawimy, przyswajamy i pracujemy umysłowo. Czas Vata – w godzinach 2:00-6:00 i 14:00-18:00 – jest czasem przestrzeni i lekkości umysłu, który sprzyja medytacji (lub podróżom w krainie snów) i twórczości kreatywnej. Czas Kapha – 6:00-10:00 i 18:00-22:00 – to czas odpoczynku, stabilnego przejścia pomiędzy stanami.

Podobnie z porami roku – w lecie króluje Pitta, na wiosnę/późną zimę Kapha, a na jesień/wczesną zimę Vata. Jako przykład, osoby o konstytucji Pitta mogą nie czuć się najlepiej w lecie, szczególnie jeśli w tym czasie wybierają np. ostre posiłki, które wzmacniają Pitta. Lato jest momentem szczytu aktywności Natury i Słońca, w którym nasze trawienie i moc sprawcza są najbardziej intensywne. Wiosna i późna zima to czas przejścia, pełen Wody z topniejącego śniegu, która oczyszcza i odżywia budzące się po zimie rośliny i zwierzęta. Sezon Vata to czas Wiatru strząsającego liście z drzew, rozpadu wszystkiego co stare i kontemplacji.

Jeśli chodzi o etapy życia człowieka, etap dzieciństwa to etap Kapha, dorosłość to Pitta, a starszy wiek to Vata. Sądzę, że dalsze wyjaśnienia są tutaj zbędne. 😊 Dla mnie to naprawdę piękny, intuicyjny i w zasadzie bardzo prosty sposób postrzegania aspektów i cyklów Natury, w formie trzech dopełniających się wzajemnie elementów.